Fundacja Historia Kołobrzegu złożyła wniosek o zmianę nazwy kołobrzeskich parków rosnących nad morzem. Pierwotne nazwy powstawały albo niezgodnie z prawem regulującym powstawanie nazw, albo są obecnie nieużywane. Kto kiedyś mówił, że jest w Parku Żeromskiego? Jesteśmy w Parku Nadmorskim. I taka nazwa już kiedyś obowiązywała. Ale ją zmieniono.

Pierwszy park, to Park Fredry. O Wilczej Górze pisałem już jakiś czas temu (przeczytaj). Park Fredry to kolejna sztuczna nazwa wymyślona od ulicy Fredry, biegnącej w kierunku Kamiennego Szańca, której celem było zastąpienie nazwy Park Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Nazwa przedwojenna: Wolfsberg Park. Park znajduje się na Wilczym Wzgórzu, gdzie w 1807 roku toczyły się krwawe walki o Fort Wilczy z udziałem polskich żołnierzy z 1 Pułku Piechoty Legii Poznańskiej, która wchodziła w skład wojsk napoleońskich oblegających Kołobrzeg. Żołnierze ci zapisali się złotymi zgłoskami, w tym kpt. Franciszek Dzierżykraj Morawski został odznaczony za rany odniesione w walkach o fort Krzyżem Virtutti Militari klasy trzeciej. W Kołobrzegu ma on swoją ulicę, odchodzącą od parku na wschód. Takową ulicę ma również dowódca pułku – książę Antoni Sułkowski – to ulica równoległa do parku od strony północnej. Dlatego proponowana nazwa to Park 1 Pułku Piechoty Legii Poznańskiej. Nazwa ta utrwali udział Polaków w walkach o nasze miasto w 1807 roku, pozwoli również nawiązać do historii tego miejsca i lepiej je popularyzować, co jest zgodne z polską racją stanu.

Kolejny teren to Park Stefana Żeromskiego. Posiada sztuczną nazwę, która w żaden sposób nie koreluje do nazwy użytkowej Park Nadmorski (dawniej Park Nadbrzeżny). Po wojnie aleja nadmorska nosiła właśnie nazwę Alei Nadbrzeżnej. Dziś, niemal każdy mówi, że idzie do Parku Nadmorskiego, a więc nazwa Pak Żeromskiego w oczywisty sposób zatraciła swój sens i nie jest używana. Proponowane rozwiązanie dostosowuje więc nazwę obszaru do nazewnictwa zwyczajowego. Warto wszakże rozważyć jeszcze jedno rozwiązanie, wskazane tu na marginesie jako opcja. Odcinek parku od ulicy Mickiewicza do latarni morskiej, dziś również uznawany za Park Nadmorski, dawniej nosił nazwę „Damen Wäldchen”, który można przetłumaczyć jako gaj, mały lasek, czyli Damski Lasek, co nawiązywało do mieszczącego się dawniej na plaży „Damenbad”, czyli Kąpieliska Damskiego”. Warto zastanowić nad zasadnością przywrócenia tej nazwy.

Park Jedności Narodowej w sposób oczywisty nawiązuje do Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, komunistycznego, powołanego przez Bolesława Bieruta w 1945 roku. Nazwa ta związana jest z nazwą ważnej kołobrzeskiej ulicy: Jedności Narodowej (do lat 50-tych ul. Szczecińska). Proponowana zmiana nie obejmuje nazwy najstarszego parku – Załęże, powstałego w 1612 roku, w granicach obszaru Marynarki Wojennej. Zastąpienie tej nazwy postacią obywatela zasłużonego dla Kołobrzegu – Antoniego Szarmacha, kojarzonego z działalności na rzecz zieleni w Kołobrzegu i na terenie ziemi kołobrzeskiej, powinno spowodować jej szybkie wprowadzenie do miejskiego słownika nazw użytkowych.

Na koniec, złożyliśmy wniosek o nadanie nazwy kołobrzeskiego ogrodnika Heinricha Martensa. Kiedyś, był wniosek, który nie uzyskał akceptacji Rady Miasta Kołobrzeg, aby nazwę tę nosił dawni Victoria Platz, obecnie teren pomiędzy ulicami: Solną, Jagiellońską, Pomorską i Zwycięzców. Obecnie proponujemy, aby nazwać tak buk zwyczajny w Parku 18 Marca, co będzie hołdem dla człowieka zasłużonego dla zieleni w Kołobrzegu. Heinrich Martens urodził się 25 lutego 1856 roku, zmarł 22 września 1926 roku. Pochodził z Meklemburgii. Był wybitnym ogrodnikiem, specjalistą do spraw miejskich terenów zielonych. Od 1881 roku współpracował z Kołobrzegiem. W latach 1887-1926 pełnił funkcję dyrektora miejskiego ogrodnictwa. Był twórcą ogrodu różanego, bindażu na Placu Koncertów Porannych (obecnie bindaż im. prof. Siweckiego), Parku 18 Marca i wielu innych wybitnych dzieł sztuki ogrodniczej. Pochowany został na Cmentarzu Centralnym na Załężu, który sam zakładał.

Robert Dziemba