Stowarzyszenie Przywracania Pamięci „Kołobrzeg 80” składa wyrazy współczucia i kondolencje rodzinie Jana Maja, który był naszym przyjacielem i członkiem założycielem naszego stowarzyszenia, a  także jego bardzo aktywnym działaczem. Przekazujemy wyrazy współczucia dla naszej koleżanki Jadwigi Maj.
    
Przypomnijmy, że Jan Maj urodził się 12 stycznia 1936 roku w Kolonii Modryń, powiat hrubieszowski z rodziny o tradycjach patriotycznych. Ojciec Jana był dowódcą oddziału partyzanckiego w powiecie Hrubieszów. Ukończył w 1956 roku Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Gdańsku kierunek geografia, a w 1974 roku Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierunek filologia angielska.

W latach 1957-1969 był zatrudniony w liceum ogólnokształcącym w Połczynie Zdroju jako nauczyciel geografii oraz wicedyrektor. W tym czasie był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa, która scharakteryzowała Go jako osobę wrogo ustosunkowaną do ZSRR i ustroju społeczno-politycznego w Polsce. Napisano, że swoje poglądy i niechęć do socjalizmu jako nauczyciel starał się wpajać w psychikę młodzieży i przenosił w środowisko nauczycielskie. Będąc na stanowisku nauczyciela, a później zastępcy dyrektora w Połczynie Zdroju systematycznie w godzinach pracy wysłuchiwał audycji RWE i rozpowszechniał tam wrogie wiadomości. Publicznie krytykował ustrój socjalistyczny i panujące stosunki w PRL oraz przyjaźń Polski ze Związkiem Radzieckim. Okazywał publicznie negatywną postawę wobec nauczycieli propagujących znaczenie Rewolucji Październikowej i przyjaźni z ZSRR. Metodę krytykowania i ośmieszania zastosował w stosunku do nauczycielki, która przygotowywała w szkole uroczystości z okazji Rewolucji Październikowej. Na lekcjach podawał tendencyjnie dobierane przykłady porównawcze wschód-zachód wykazując wyższość ustroju kapitalistycznego i ośmieszał warunki życia i pracy w ustroju socjalistycznym, a szczególnie w ZSRR. Zarzucano Mu, że z ambasady Wielkiej Brytanii w Warszawie sprowadził filmy, bez zgody Kuratorium Oświaty, które wyświetlał w godzinach zajęć lekcyjnych. W 1969 roku będąc uczestnikiem konferencji anglistów zorganizowanej przez UNESCO w Danii udzielił korespondentowi RWE wywiadu szkalującego Polskę i Związek Radziecki. Zarzuty te spowodowały, że został pozbawiony stanowiska wicedyrektora, zakazano mu też prawa wykonywania zawodu nauczyciela i przez rok czasu był bezrobotny.

Przez pewien czas był nauczycielem języka angielskiego w Liceum Ogólnokształcącym w Świdwinie. Od 1975 roku do przejścia na emeryturę był nauczycielem języka angielskiego w Technikum Rybołówstwa Morskiego, które następnie przyjęło nazwę Zespół Szkół Morskich w Kołobrzegu.

W okresie  karnawału Solidarności był współzałożycielem i przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” TRM-u w Kołobrzegu. Był aktywnym działaczem struktur miejskich związku w Kołobrzegu. W 1981 roku został delegatem na Zjazd Regionu „Pobrzeże”, na którym został wybrany członkiem Zarządu Regionu „Pobrzeże” NSZZ „Solidarność” w Koszalinie. W pracach zarządu uczestniczył aktywnie aż do grudnia 1981 roku. Po wprowadzeniu stanu wojennego nie zaprzestał działalności i zajmował się zbieraniem składek związkowych i wspierał osoby represjonowane.

Aktywność Jana Maja spowodowała reakcję w postaci założenia Mu przez Wydział II Bałtyckiej Brygady WOP Kwestionariusza Ewidencyjnego o kryptonimie „Profesor”. W dniu 22 stycznia 1982 roku pomocnik dowódcy GPK Kołobrzeg kap. Krzysztof Chodakowski uzasadniając rozpoczęcie ścisłej inwigilacji napisał, że w środowisku szkoły Jan Maj publicznie uzewnętrzniał swój wrogi stosunek do socjalizmu i polityki ZSRR, podkreślał, że jako przewodniczący NSZZ „Solidarność” w TRM organizował akcje strajkowe, kolportował ulotki i wydawnictwa związkowe. Autor zakładał, że Jan Maj może podjąć wrogą działalność i dlatego należy otoczyć go agenturą i ściśle kontrolować jego zachowania. Zgodnie ze sporządzonym planem do śledzenia figuranta zamierzano użyć tajnych współpracowników o pseudonimach „Jerzyk”, „Eborowicz”, „Jaskółka”, „Wierzba”. Plan zawierał szczegółowe zadanie, które postawiono tajnym współpracownikom, a ponadto wskazano na konieczność podjęcia decyzji w sprawie wydania bądź wstrzymania książeczki żeglarskiej uprawniającej do udziału w rejsie z uczniami. Znając nieprzejednaną postawę Profesora Maja wiedziano, że będzie On bojkotował obchody pierwszomajowe. Przypisywano mu wpływ na uczniów TRM-u, którzy w czasie pochodu ostentacyjnie trzymali ręce w kieszeniach. Przed kolejnym pochodem pierwszomajowym w 1983 roku postanowiono „zneutralizować figuranta” oraz ostrzec go o odpowiedzialności prawnej za ewentualną działalność w szkole i pracy z młodzieżą. Dwóch funkcjonariuszy GPK Kołobrzeg przeprowadziło z Profesorem Majem rozmowę tzw. „profilaktyczno-ostrzegawczą” strasząc Go różnymi konsekwencjami, o ile nie zaprzestanie swojej działalności. W sporządzonej po tym spotkaniu notatce stwierdzili, że nadal wykazuje postawę niezgodną z zasadami ustrojowymi, ma negatywną opinię o wiarygodności środków masowej informacji i jest nieprzychylnie nastawiony do esbecji, z powodu wieloletniej inwigilacji jego osoby. Przyznano, że ma dużą inteligencję, spostrzegawczość, elokwentność i analityczny umysł. Jan Maj aktywnie działał w Klubie Inteligencji Katolickiej w Kołobrzegu, uczestniczył w spotkaniach tego klubu i mszach za ojczyznę. Ścisła kontrola Jana Maja trwała aż do czasu, kiedy w 1987 roku przeszedł na emeryturę.

Jan Maj nie zaprzestał aktywnej działalności i uczestniczył w kampanii wyborczej do Sejmu i wyborach prezydenckich w 1990 roku.  W 2010 roku Jan Maj został członkiem założycielem Stowarzyszenia Przywracania Pamięci „Kołobrzeg 80” i odznaczony Medalem Za Zasługi dla Wolnej Polski. Ponadto Jan Maj został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski nadanym przez Prezydenta RP, Złotym Krzyżem Zasług, Srebrną Odznaką Zasłużony Pracownik Morza, Odznaką Honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Koszalińskiego „Pobrzeże”  Srebrna Odznaką Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, Złotą Odznaka Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” , Medalem „Pro Patria”.

Jan Maj pozostanie na zawsze w naszej pamięci jako wybitny patriota i społecznik. Równocześnie był to człowiek bardzo skromny.

Cześć Jego pamięci.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w środę 13 kwietnia 2022 r. o godzinie 13:10 na Cmentarzu Komunalnym w Kołobrzegu. Msza żałobna odbędzie się tego samego dnia o godzinie 12:00 w Kościele pw. Miłosierdzia Bożego przy ulicy Mieszka I w Kołobrzegu.

Stowarzyszenie Przywracania Pamięci „Kołobrzeg 80”