Historia zasłużonych obywateli Kołobrzegu, także twórców i artystów, choć jest znana, jednak nie jest zbyt specjalnie spopularyzowana. Dla młodego pokolenia są to ludzie obcy i nieznani. Zgodnie z uchwałą Rady Miasta Kołobrzeg obchodzimy w tym roku Rok Olgierda Szerląga. Dlatego przybliżamy tę postać i jej twórczość, zwłaszcza, że w dużej części wiąże się ona z miastem nad Parsętą.

Olgierd Szerląg urodził się 16 sierpnia 1920 roku w Pilźnie w obecnym województwie podkarpackim. Pochodził z rodziny zajmującej się twórczością artystyczną. Był absolwentem gimnazjum Ojców Pijarów w Krakowie. Od 1945 roku członek Polskiego Związku Artystów Plastyków. Po II wojnie światowej ukończył Wolną Szkołę Malarstwa i Rysunku w Lublinie w pracowni prof. Stanisława Szczepańskiego i prof. Z. Kononwicza, która była regionalną filią Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1947 roku wyjechał do Zakopanego, ze względu na zachorowanie na gruźlicę i związał się z tym miastem. Nestorem malarzy był tam Stanisław Gałek. Następnie wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, ale długo miejsca tam nie zagrzał, bo decyzją z 10 marca 1952 roku Centralna Komisja Kontroli Partyjnej zatwierdziła uchwałę krakowskich struktur o wykluczeniu o z partii. We wrześniu 1960 roku związał się z Kołobrzegiem. Wyjechał nad morze ze względu na chorobę serca. Tu żył i tworzył w swojej pracowni w suszarni bielizny na piątym piętrze budynku przy ul. Łopuskiego. Był mężem artystki Mirosławy Zimnickiej-Szerląg. Zmarł 8 stycznia 1996 roku. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Nr 2 Junikowo w Poznaniu.

W Kołobrzegu, przystąpił do działania na rzecz miasta. W 1967 roku został członkiem Kołobrzeskiej Grupy Plastyczno-Poetyckiej „REDA”. Angażował się w działalność społeczną, wspomagał miasto podczas różnych projektów. Przystąpił także do pracy zarobkowej. Zajmował się projektowaniem i aranżacją wnętrz. W pracy artystycznej uprawiał twórczość w zakresie malarstwa sztalugowego, mozaiki monumentalnej, grafiki użytkowej i medalierstwa z metaloplastyką. Był rzeczoznawcą sztuki współczesnej powołanym przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. Jedną z jego pierwszych aranżacji było wnętrze kawiarni „Danusia”. Pracował przy wykonaniu mozaiki na Pomniku Zaślubin czy na ścianie frontowej Zakładu Przyrodoleczniczego Nr 1.

„Robiliśmy społecznie lub za symboliczną zapłatę. Pamiętam, przedstawiliśmy kosztorys, zgodnie z cennikami na 136 tysięcy złotych. Zleceniodawca przekreślił jedynkę, zostawił 36 tysięcy. Pracę wykonaliśmy za te 36 tysięcy. Bo chodziło o dobro miasta" – wspominał w 1983 roku.

„Nie znam uczucia spełnienia. Przystępując do malowania noszę pewną wizję, a w trakcie pracy sporo się zmienia. Powstaje obraz trochę inny od tego, jaki miałem w pamięci. Nie potrafię malować obrazu długo, tygodniami. Zaczynam pracę i muszę ją szybko skończyć. Jest to malowanie spontaniczne, a nie wykoncypowane. Jeśli obraz mi się nie podoba, zamalowuję go, a płótno wykorzystuję do następnej pracy” – mówił Lechowi M. Jakóbowi. I dodawał: „Malując krajobrazy odpoczywam od człowieka. Zawiodłem się na ludziach, nawet na tych, których uważałem za przyjaciół lub bliskich”. Był zresztą świetnym gawędziarzem, w dodatku dobrze odbieranym. Tak opowiadał, jak został artystą plastykiem: „U mnie jest tego rodzaju historia, że to są rzeczy rodzinne. Mój ojciec również malował, był portrecistą. Robił wspaniałe portrety. Mimo, że był inżynierem rolnikiem, skończył studia malarskie w Krakowie. Dziadek mój też malował był uczniem Matejki. Ciotka moja to literatka i malarka. W moim domu rodzinnym ciągle bywali jacyś malarze (m.in. Mroczkowski, Turek), no więc byłem z tym malarstwem od początku bardzo związany. Jako chłopiec miałem dwa obrazy Stanisławskiego, które mnie zafascynowały. Ten typ malarstwa bardzo mi odpowiadał, właśnie te dwie prace zaważyły na mojej dalszej twórczości”.

Olgierd Szerląg namalował wiele obrazów. Jego dzieła znajdują się w wielu instytucjach, w tym Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu czy Galerii Sztuki Współczesnej. Namalował ich ponad 2 tysiące, choć są opracowania, w których mówi się nawet o trzech tysiącach. Tworzył monumentalne mozaiki. Część z nich zachowała się w miejskim krajobrazie. Projektował architekturę wnętrz, neony, ale także zaprojektował metaloplastykę na kołobrzeskiej wieży ciśnień. Miał 9 wystaw indywidualnych i brał udział w ponad 20 wystawach zbiorowych.

Posiadał wiele nagród artystycznych i odznaczeń, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Sporo jego dokumentów i projektów zachowało się w zbiorach Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.

Robert Dziemba

Dziękuję Anetcie Bolechowskiej za pomoc przy odszukaniu materiałów o Olgierdzie Szerlągu.